Төре туралы 35
Төренің тілі тәтті, діні қатты.
Tóreniń tili tátti, dini qatty.
Жер төбесіз, ел төресіз болмайды.
Jer tóbesiz, el tóresiz bolmaıdy.
Төренің төлеңгіті,
Байдың жалшысы қодаң. Tóreniń tóleńgiti,
Baıdyń jalshysy qodań. Төреге ерген ерін арқалайды. Tórege ergen erin arqalaıdy. Таста тамыр жоқ,
Төреде бауыр жоқ. Tasta tamyr joq,
Tórede baýyr joq. Бар жақсыңды төреден аяма,
Арқаңды іргесіне таяма. Bar jaqsyńdy tóreden aıama,
Arqańdy irgesine taıama. Күшті есіктен кірсе,
Төре түндіктен шығады. Kúshti esikten kirse,
Tóre túndikten shyǵady. Бек болмаған бек болса,
Таяқ кетпес басыңнан. Bek bolmaǵan bek bolsa,
Taıaq ketpes basyńnan. Батырмен ұрыспа, бекпен тұрыспа. Batyrmen uryspa, bekpen turyspa. Бектің ұлы шабырдан жығылса,
тұлпарға мінгізеді. Bektiń uly shabyrdan jyǵylsa,
tulparǵa mingizedi. Жер бастырығы - тау,
Ел бастырығы - бек. Jer bastyryǵy - taý,
El bastyryǵy - bek. Арғымақ аттың баласы,
Аз оттап, көп жусайды.
Хан, төренің баласы,
Аз сөйлеп, көп тыңдайды. Arǵymaq attyń balasy,
Az ottap, kóp jýsaıdy.
Han, tóreniń balasy,
Az sóılep, kóp tyńdaıdy. Су перісі - сұлтан. Sý perisi - sultan. Кісі елінде сұлтан болғанша,
Өз еліңде ұлтан бол. Kisi elinde sultan bolǵansha,
Óz elińde ultan bol. Қойды құртаң бүлдіреді,
Елді сұлтан бүлдіреді. Qoıdy qurtań búldiredi,
Eldi sultan búldiredi. Аз қойда айран бар, өре жоқ,
Аз елде азар бар, төре жоқ. Az qoıda aıran bar, óre joq,
Az elde azar bar, tóre joq. Қасқырда қанағат, бекте салауат жоқ. Qasqyrda qanaǵat, bekte salaýat joq. Жер шайқалса, төбеге қатер,
Ел шайқалса, төреге қатер. Jer shaıqalsa, tóbege qater,
El shaıqalsa, tórege qater. Қожа аштан өледі, төре - тамақтан. Qoja ashtan óledi, tóre - tamaqtan. Бақан - үй тіреуі,
Төре - ел тіреуі. Baqan - úı tireýi,
Tóre - el tireýi. Төресі бар елдін, төбесі бар. Tóresi bar eldin, tóbesi bar. Төресі мен төбесі бар ел алыстан көрінеді. Tóresi men tóbesi bar el alystan kórinedi. Бектің бұлағынан су ішпе. Bektiń bulaǵynan sý ishpe. Бектен белгі белге медет. Bekten belgi belge medet. Бек берсе, бетіне қарама. Bek berse, betine qarama. Түйе аяғы - маймақ,
Төре аяғы - тайғақ. Túıe aıaǵy - maımaq,
Tóre aıaǵy - taıǵaq. Төре - төр иесі. Tóre - tór ıesi. Төресіз ел болмас,
Төбесіз жер болмас. Tóresiz el bolmas,
Tóbesiz jer bolmas. Қожаны көрсең, Қыдыр тұт,
Төрені көрсең, қадір тұт. Qojany kórseń, Qydyr tut,
Tóreni kórseń, qadir tut. Төрелі жерге ел тоқтайды,
Төбелі жерге мал тоқтайды. Tóreli jerge el toqtaıdy,
Tóbeli jerge mal toqtaıdy. Тірілігіміздің билігі «Арқар» ұранды төреде. Өліміміздің билігі «Алдияр» ұранды қожада. Tiriligimizdiń bıligi «Arqar» urandy tórede. Ólimimizdiń bıligi «Aldııar» urandy qojada. Төре айғақ болса, бітім болмас,
Төбе тайғақ болса, шығып болмас. Tóre aıǵaq bolsa, bitim bolmas,
Tóbe taıǵaq bolsa, shyǵyp bolmas. Төрден орын тисе, төредей орнық. Tórden oryn tıse, tóredeı ornyq. Төре, төрем,
Өнегеңді көрем. Tóre, tórem,
Ónegeńdi kórem. Төлеңгіт, төреңді күт Tóleńgit, tóreńdi kút
Байдың жалшысы қодаң. Tóreniń tóleńgiti,
Baıdyń jalshysy qodań. Төреге ерген ерін арқалайды. Tórege ergen erin arqalaıdy. Таста тамыр жоқ,
Төреде бауыр жоқ. Tasta tamyr joq,
Tórede baýyr joq. Бар жақсыңды төреден аяма,
Арқаңды іргесіне таяма. Bar jaqsyńdy tóreden aıama,
Arqańdy irgesine taıama. Күшті есіктен кірсе,
Төре түндіктен шығады. Kúshti esikten kirse,
Tóre túndikten shyǵady. Бек болмаған бек болса,
Таяқ кетпес басыңнан. Bek bolmaǵan bek bolsa,
Taıaq ketpes basyńnan. Батырмен ұрыспа, бекпен тұрыспа. Batyrmen uryspa, bekpen turyspa. Бектің ұлы шабырдан жығылса,
тұлпарға мінгізеді. Bektiń uly shabyrdan jyǵylsa,
tulparǵa mingizedi. Жер бастырығы - тау,
Ел бастырығы - бек. Jer bastyryǵy - taý,
El bastyryǵy - bek. Арғымақ аттың баласы,
Аз оттап, көп жусайды.
Хан, төренің баласы,
Аз сөйлеп, көп тыңдайды. Arǵymaq attyń balasy,
Az ottap, kóp jýsaıdy.
Han, tóreniń balasy,
Az sóılep, kóp tyńdaıdy. Су перісі - сұлтан. Sý perisi - sultan. Кісі елінде сұлтан болғанша,
Өз еліңде ұлтан бол. Kisi elinde sultan bolǵansha,
Óz elińde ultan bol. Қойды құртаң бүлдіреді,
Елді сұлтан бүлдіреді. Qoıdy qurtań búldiredi,
Eldi sultan búldiredi. Аз қойда айран бар, өре жоқ,
Аз елде азар бар, төре жоқ. Az qoıda aıran bar, óre joq,
Az elde azar bar, tóre joq. Қасқырда қанағат, бекте салауат жоқ. Qasqyrda qanaǵat, bekte salaýat joq. Жер шайқалса, төбеге қатер,
Ел шайқалса, төреге қатер. Jer shaıqalsa, tóbege qater,
El shaıqalsa, tórege qater. Қожа аштан өледі, төре - тамақтан. Qoja ashtan óledi, tóre - tamaqtan. Бақан - үй тіреуі,
Төре - ел тіреуі. Baqan - úı tireýi,
Tóre - el tireýi. Төресі бар елдін, төбесі бар. Tóresi bar eldin, tóbesi bar. Төресі мен төбесі бар ел алыстан көрінеді. Tóresi men tóbesi bar el alystan kórinedi. Бектің бұлағынан су ішпе. Bektiń bulaǵynan sý ishpe. Бектен белгі белге медет. Bekten belgi belge medet. Бек берсе, бетіне қарама. Bek berse, betine qarama. Түйе аяғы - маймақ,
Төре аяғы - тайғақ. Túıe aıaǵy - maımaq,
Tóre aıaǵy - taıǵaq. Төре - төр иесі. Tóre - tór ıesi. Төресіз ел болмас,
Төбесіз жер болмас. Tóresiz el bolmas,
Tóbesiz jer bolmas. Қожаны көрсең, Қыдыр тұт,
Төрені көрсең, қадір тұт. Qojany kórseń, Qydyr tut,
Tóreni kórseń, qadir tut. Төрелі жерге ел тоқтайды,
Төбелі жерге мал тоқтайды. Tóreli jerge el toqtaıdy,
Tóbeli jerge mal toqtaıdy. Тірілігіміздің билігі «Арқар» ұранды төреде. Өліміміздің билігі «Алдияр» ұранды қожада. Tiriligimizdiń bıligi «Arqar» urandy tórede. Ólimimizdiń bıligi «Aldııar» urandy qojada. Төре айғақ болса, бітім болмас,
Төбе тайғақ болса, шығып болмас. Tóre aıǵaq bolsa, bitim bolmas,
Tóbe taıǵaq bolsa, shyǵyp bolmas. Төрден орын тисе, төредей орнық. Tórden oryn tıse, tóredeı ornyq. Төре, төрем,
Өнегеңді көрем. Tóre, tórem,
Ónegeńdi kórem. Төлеңгіт, төреңді күт Tóleńgit, tóreńdi kút
