Бақыт туралы 49
Бақыт кілті - еңбекте.
Baqyt kilti - eńbekte.
Бақ қонатын адамның ,
Ұлы епті , қызы көрікті болады. Baq qonatyn adamnyń ,
Uly epti , qyzy kórikti bolady. Бақ келерінде,
Ер ентелей басып асығады.
Бақ кетерінде,
Ер маң-маң басып масығады. Baq kelerinde,
Er enteleı basyp asyǵady.
Baq keterinde,
Er mań-mań basyp masyǵady. Бағың асқан шағыңда,
Құзғын салсаң, қаз алар.
Бағың тайған шағыңда,
Тұйғын салсаң, аз алар. Baǵyń asqan shaǵyńda,
Quzǵyn salsań, qaz alar.
Baǵyń taıǵan shaǵyńda,
Tuıǵyn salsań, az alar. Басыңа бақ қонарда,
Елден асқан данасың.
Басыңнан бақ тайғанда,
Қалыбыңа барасың. Basyńa baq qonarda,
Elden asqan danasyń.
Basyńnan baq taıǵanda,
Qalybyńa barasyń. Бақыт - қолдың кірі. Baqyt - qoldyń kiri. Бақыт балақтан басқа қонады. Baqyt balaqtan basqa qonady. Бақ таздың басына,
Пұшықтың мұрнына қонады. Baq tazdyń basyna,
Pushyqtyń murnyna qonady. Бақ адасса, батпаққа қонады. Baq adassa, batpaqqa qonady. Адам бақтың қонғанын білмейді
ұшқанын біледі. Adam baqtyń qonǵanyn bilmeıdi
ushqanyn biledi. Бақ келді деп таспа,
Жау келді деп саспа. Baq keldi dep taspa,
Jaý keldi dep saspa. Батыр - ортақ, бақ - жалқы. Batyr - ortaq, baq - jalqy. Баталы құлға бақ қонар. Bataly qulǵa baq qonar. Бағы бар бардан құр қалмайды. Baǵy bar bardan qur qalmaıdy. Ініңнің ақтығына қарама,
Маңдайындағы бағына қара. Inińniń aqtyǵyna qarama,
Mańdaıyndaǵy baǵyna qara. Ісіңе қарама,
Маңдайыңдағы бағыңа қара. Isińe qarama,
Mańdaıyńdaǵy baǵyńa qara. Кейде істің ағы біледі,
Кейде істің бағы біледі. Keıde istiń aǵy biledi,
Keıde istiń baǵy biledi. Таудай талап бергенше,
Бармақтай бақ бер. Taýdaı talap bergenshe,
Barmaqtaı baq ber. Бармақтай бақ
қара суды теріс ағызған ақылдан артық. Barmaqtaı baq
qara sýdy teris aǵyzǵan aqyldan artyq. Бөз көйлектің де қуанышы үш күнге созылады. Bóz kóılektiń de qýanyshy úsh kúnge sozylady. Ер жігіттің:
аты жақсы болса - бір бақыт,
жары жақсы болса - бір бақыт. Er jigittiń:
aty jaqsy bolsa - bir baqyt,
jary jaqsy bolsa - bir baqyt. Қолыңда жарық болса,
Қараңғылық қашады;
Даналық көзіңді ашса,
Бақытсыздық қашады. Qolyńda jaryq bolsa,
Qarańǵylyq qashady;
Danalyq kózińdi ashsa,
Baqytsyzdyq qashady. Ақыл қонбаған жігітке,
Бақыт та қонбайды. Aqyl qonbaǵan jigitke,
Baqyt ta qonbaıdy. Ел алғысына бөленген,
Ен бақытқа кенелер. El alǵysyna bólengen,
En baqytqa keneler. Бапкері жоқта қыран жетім,
Бақ төрі жоқта ұлан жетім. Bapkeri joqta qyran jetim,
Baq tóri joqta ulan jetim. Тату үйдің бақыты тасыр,
Араз үйдің ырысы қашар. Tatý úıdiń baqyty tasyr,
Araz úıdiń yrysy qashar. Керіскеннің кесірі келген бақты кетірер. Keriskenniń kesiri kelgen baqty ketirer. Таңы атып, тауығы шақырған. Tańy atyp, taýyǵy shaqyrǵan. Бассыз берген мал - мазақ,
Бақсыз берген тіл - мазақ. Bassyz bergen mal - mazaq,
Baqsyz bergen til - mazaq. Білім - бақтың жібермейтін қазығы,
Білімсіз бақ - әлдекімнің азығы. Bilim - baqtyń jibermeıtin qazyǵy,
Bilimsiz baq - áldekimniń azyǵy. Еңбек пен бақыт егіз. Eńbek pen baqyt egiz. Қайратты ерге мал тұрар,
Өнерлі ерге бақ тұрар. Qaıratty erge mal turar,
Ónerli erge baq turar. Алғаның жаман болса,
Қонағың кетеді.
Ұлың жаман болса,
Бақытың кетеді. Alǵanyń jaman bolsa,
Qonaǵyń ketedi.
Ulyń jaman bolsa,
Baqytyń ketedi. Бағы тайған адамды
түйе үстінен ит қабар. Baǵy taıǵan adamdy
túıe ústinen ıt qabar. Бақ пен дәулет көшпелі. Baq pen dáýlet kóshpeli. Татулық - табылмайтын бақыт. Tatýlyq - tabylmaıtyn baqyt. Бақыттының түйесі түлкі алар. Baqyttynyń túıesi túlki alar. Бақыттың көзі соқыр:
не тазға, не ақылы азға қонады. Baqyttyń kózi soqyr:
ne tazǵa, ne aqyly azǵa qonady. Бақ қонбас жігіттің іздегені дес болмас. Baq qonbas jigittiń izdegeni des bolmas. Өзі қара болса да,
Бақ, дәулеті сай болса,
Жер жарады қаңқылы. Ózi qara bolsa da,
Baq, dáýleti saı bolsa,
Jer jarady qańqyly. Шыбынның басына бақ қонса,
Самұрық келіп сәлем береді. Shybynnyń basyna baq qonsa,
Samuryq kelip sálem beredi. Арсыз болмаса, мал қайда,
Айлакер болмаса, бақ қайда? Arsyz bolmasa, mal qaıda,
Aılaker bolmasa, baq qaıda? Бір түп ағаш отырғызсаң,
Еңбегіңнің жанғаны.
Адал адам өсірсең,
Басыңа бақ қонғаны. Bir túp aǵash otyrǵyzsań,
Eńbegińniń janǵany.
Adal adam ósirseń,
Basyńa baq qonǵany. Тақ пен бақ егіз. Taq pen baq egiz. Басына тұрымтайдың бақыт қонса,
Самұрық қызмет етер панасында. Basyna turymtaıdyń baqyt qonsa,
Samuryq qyzmet eter panasynda. Бақ болмайды басқа бақ,
Есің барда елің тап. Baq bolmaıdy basqa baq,
Esiń barda eliń tap. Бақыты жоқ адамға,
Бадырайған көз береді.
Дауасы жоқ ауызға,
Сылдыраған сөз береді. Baqyty joq adamǵa,
Badyraıǵan kóz beredi.
Daýasy joq aýyzǵa,
Syldyraǵan sóz beredi. Бас - бақ,
Ауыз - дарбаза,
Сөз - самал. Bas - baq,
Aýyz - darbaza,
Sóz - samal. Бақ кейде тауып қонады,
Кейде ауып қонады.
Тауып қонса, ескертеді,
Ауып қонса, есіртеді. Baq keıde taýyp qonady,
Keıde aýyp qonady.
Taýyp qonsa, eskertedi,
Aýyp qonsa, esirtedi.
Ұлы епті , қызы көрікті болады. Baq qonatyn adamnyń ,
Uly epti , qyzy kórikti bolady. Бақ келерінде,
Ер ентелей басып асығады.
Бақ кетерінде,
Ер маң-маң басып масығады. Baq kelerinde,
Er enteleı basyp asyǵady.
Baq keterinde,
Er mań-mań basyp masyǵady. Бағың асқан шағыңда,
Құзғын салсаң, қаз алар.
Бағың тайған шағыңда,
Тұйғын салсаң, аз алар. Baǵyń asqan shaǵyńda,
Quzǵyn salsań, qaz alar.
Baǵyń taıǵan shaǵyńda,
Tuıǵyn salsań, az alar. Басыңа бақ қонарда,
Елден асқан данасың.
Басыңнан бақ тайғанда,
Қалыбыңа барасың. Basyńa baq qonarda,
Elden asqan danasyń.
Basyńnan baq taıǵanda,
Qalybyńa barasyń. Бақыт - қолдың кірі. Baqyt - qoldyń kiri. Бақыт балақтан басқа қонады. Baqyt balaqtan basqa qonady. Бақ таздың басына,
Пұшықтың мұрнына қонады. Baq tazdyń basyna,
Pushyqtyń murnyna qonady. Бақ адасса, батпаққа қонады. Baq adassa, batpaqqa qonady. Адам бақтың қонғанын білмейді
ұшқанын біледі. Adam baqtyń qonǵanyn bilmeıdi
ushqanyn biledi. Бақ келді деп таспа,
Жау келді деп саспа. Baq keldi dep taspa,
Jaý keldi dep saspa. Батыр - ортақ, бақ - жалқы. Batyr - ortaq, baq - jalqy. Баталы құлға бақ қонар. Bataly qulǵa baq qonar. Бағы бар бардан құр қалмайды. Baǵy bar bardan qur qalmaıdy. Ініңнің ақтығына қарама,
Маңдайындағы бағына қара. Inińniń aqtyǵyna qarama,
Mańdaıyndaǵy baǵyna qara. Ісіңе қарама,
Маңдайыңдағы бағыңа қара. Isińe qarama,
Mańdaıyńdaǵy baǵyńa qara. Кейде істің ағы біледі,
Кейде істің бағы біледі. Keıde istiń aǵy biledi,
Keıde istiń baǵy biledi. Таудай талап бергенше,
Бармақтай бақ бер. Taýdaı talap bergenshe,
Barmaqtaı baq ber. Бармақтай бақ
қара суды теріс ағызған ақылдан артық. Barmaqtaı baq
qara sýdy teris aǵyzǵan aqyldan artyq. Бөз көйлектің де қуанышы үш күнге созылады. Bóz kóılektiń de qýanyshy úsh kúnge sozylady. Ер жігіттің:
аты жақсы болса - бір бақыт,
жары жақсы болса - бір бақыт. Er jigittiń:
aty jaqsy bolsa - bir baqyt,
jary jaqsy bolsa - bir baqyt. Қолыңда жарық болса,
Қараңғылық қашады;
Даналық көзіңді ашса,
Бақытсыздық қашады. Qolyńda jaryq bolsa,
Qarańǵylyq qashady;
Danalyq kózińdi ashsa,
Baqytsyzdyq qashady. Ақыл қонбаған жігітке,
Бақыт та қонбайды. Aqyl qonbaǵan jigitke,
Baqyt ta qonbaıdy. Ел алғысына бөленген,
Ен бақытқа кенелер. El alǵysyna bólengen,
En baqytqa keneler. Бапкері жоқта қыран жетім,
Бақ төрі жоқта ұлан жетім. Bapkeri joqta qyran jetim,
Baq tóri joqta ulan jetim. Тату үйдің бақыты тасыр,
Араз үйдің ырысы қашар. Tatý úıdiń baqyty tasyr,
Araz úıdiń yrysy qashar. Керіскеннің кесірі келген бақты кетірер. Keriskenniń kesiri kelgen baqty ketirer. Таңы атып, тауығы шақырған. Tańy atyp, taýyǵy shaqyrǵan. Бассыз берген мал - мазақ,
Бақсыз берген тіл - мазақ. Bassyz bergen mal - mazaq,
Baqsyz bergen til - mazaq. Білім - бақтың жібермейтін қазығы,
Білімсіз бақ - әлдекімнің азығы. Bilim - baqtyń jibermeıtin qazyǵy,
Bilimsiz baq - áldekimniń azyǵy. Еңбек пен бақыт егіз. Eńbek pen baqyt egiz. Қайратты ерге мал тұрар,
Өнерлі ерге бақ тұрар. Qaıratty erge mal turar,
Ónerli erge baq turar. Алғаның жаман болса,
Қонағың кетеді.
Ұлың жаман болса,
Бақытың кетеді. Alǵanyń jaman bolsa,
Qonaǵyń ketedi.
Ulyń jaman bolsa,
Baqytyń ketedi. Бағы тайған адамды
түйе үстінен ит қабар. Baǵy taıǵan adamdy
túıe ústinen ıt qabar. Бақ пен дәулет көшпелі. Baq pen dáýlet kóshpeli. Татулық - табылмайтын бақыт. Tatýlyq - tabylmaıtyn baqyt. Бақыттының түйесі түлкі алар. Baqyttynyń túıesi túlki alar. Бақыттың көзі соқыр:
не тазға, не ақылы азға қонады. Baqyttyń kózi soqyr:
ne tazǵa, ne aqyly azǵa qonady. Бақ қонбас жігіттің іздегені дес болмас. Baq qonbas jigittiń izdegeni des bolmas. Өзі қара болса да,
Бақ, дәулеті сай болса,
Жер жарады қаңқылы. Ózi qara bolsa da,
Baq, dáýleti saı bolsa,
Jer jarady qańqyly. Шыбынның басына бақ қонса,
Самұрық келіп сәлем береді. Shybynnyń basyna baq qonsa,
Samuryq kelip sálem beredi. Арсыз болмаса, мал қайда,
Айлакер болмаса, бақ қайда? Arsyz bolmasa, mal qaıda,
Aılaker bolmasa, baq qaıda? Бір түп ағаш отырғызсаң,
Еңбегіңнің жанғаны.
Адал адам өсірсең,
Басыңа бақ қонғаны. Bir túp aǵash otyrǵyzsań,
Eńbegińniń janǵany.
Adal adam ósirseń,
Basyńa baq qonǵany. Тақ пен бақ егіз. Taq pen baq egiz. Басына тұрымтайдың бақыт қонса,
Самұрық қызмет етер панасында. Basyna turymtaıdyń baqyt qonsa,
Samuryq qyzmet eter panasynda. Бақ болмайды басқа бақ,
Есің барда елің тап. Baq bolmaıdy basqa baq,
Esiń barda eliń tap. Бақыты жоқ адамға,
Бадырайған көз береді.
Дауасы жоқ ауызға,
Сылдыраған сөз береді. Baqyty joq adamǵa,
Badyraıǵan kóz beredi.
Daýasy joq aýyzǵa,
Syldyraǵan sóz beredi. Бас - бақ,
Ауыз - дарбаза,
Сөз - самал. Bas - baq,
Aýyz - darbaza,
Sóz - samal. Бақ кейде тауып қонады,
Кейде ауып қонады.
Тауып қонса, ескертеді,
Ауып қонса, есіртеді. Baq keıde taýyp qonady,
Keıde aýyp qonady.
Taýyp qonsa, eskertedi,
Aýyp qonsa, esirtedi.
