"Жол анасы - із" деген мақалды түсіндірер болсақ, оның мағынасы - кез келген іс-әрекет, міндет немесе жоба өзінен кейін белгілі бір нәтиже немесе белгі қалдырады. Мұнда "жол анасы" деген тіркесті "жолдың бастауына" немесе "негізіне" теңеуге болады, ал "із" болса, сол жолдың үстінде қалып қойған немесе байқалатын нышан, белгі. Яғни, адамның жасаған жұмысы, таңдаған бағыты, өмірлік жолы - бәрі өзіндік ізін қалдырады.

Сонымен қатар, бұл мақал адамның өз іс-әрекетінің нәтижелерін, ізін айқындап, жауапкершілікпен қарау қажеттігін де нұсқайды. Егер біз мақсатты түрде және еңбекпен жұмыс істесек, онда өмірімізде қалдыратын ізіміз де мәнді әрі қадірлі болады.