"Түйенің артқаны - алтын, жегені - тікен" мақалы адамдардың еңбегінің қайтарымы, яғни белгілі бір еңбектің, тірліктің нәтижесі туралы. Мақалда "түйе" – ауыр жұмыс, күш-жігерді талап ететін тірлік, ал "артқаны" – осы еңбектің нәтижесінде алынатын жақсы нәтижелер, байлық, жетістіктер. Ал "жегені - тікен" болса, өмірдегі қиыншылықтарды, ауыртпалықтарды, кедергілерді білдіреді.

Бұл мақалды көп жағдайда табандылық, еңбекпен ауыртпалықты жеңе отырып, соңында жақсы нәтижеге жету қажеттілігін көрсету үшін қолданады. Яғни, кейде адам еңбектеніп, ауыртпалық көріп, қиындықтарға тап болатынына қарамастан, соңында нәтижесінде қол жеткізген табысы, бақытты өмірі үшін күресу керек екенін білдіреді.