"Көз көрмей, көңіл толмас" деген мақал қазақ халқының таным-түсінігін, өмір сүру философиясын білдіреді. Бұл мақалдың мағынасы — адамға бір затты немесе жағдайды өз көзімен көрмейінше, оның шын мәніндегі мән-маңызы, құндылығы, әсері туралы толық түсінік болмайды.

Яғни, өмірде көп нәрсе тек теориялық түрде ғана түсінікті болса, оны өз көзімізбен көргенде ғана нақты сезініп, көңіліміз төлейтін сезімдер мен әсерлер аламыз. Осылайша, мақал адамның тәжірибенің, жеке тәжірибенің, шынайы көру мен сезінудің маңыздылығын атап көрсетеді.