"Ер арыса - аруақ, ат арыса - тулақ" деген мақалдың мағынасы, ең алдымен, адамның рухы мен болмысы, олардың күш-қуаты мен қабілеттері туралы.

"Ер арыса" дегенде, ер адам жекелеген, батыл әрекет жасағанда не болмаса қиыншылықтарға қарсы келгенде, оның рухы мен ар-ожданын көрсетеді. "Аруақ" - бұл қазақ мәдениетінде рух, жан, немесе ата-баба рухы дегенді білдіреді. Яғни, ер адам өз ар-ожданына сәйкес әрекет етіп, рухын көтереді.

Ал "ат арыса" - аттың (жануардың) жортуыл немесе қиыншылыққа түскен жағдайын білдіреді. "Тулақ" - жасыру, жырту не болмаса тозу деген мағынада қолданылған. Яғни, аттың қажыған, әлсізденген сәттері көрсетіледі.

Қорыта айтқанда, мақал адамның рухы мен күш-қуатыны артуы үшін, қиыншылықтарды еңсеру кезінде артылған жауапкершілік пен батылдығына назар аударады. Ер адамдардың күшіне, рухына сенім арту керек екенін және ұстамдылық пен жауапкершілік маңызды екенін көрсетеді.