Сақалының ағы ұрады.
Патшаның жазасына қалма,
Өзі ұрмаса, астындағы тағы ұрады.
Saqalynyń aǵy urady.
Patshanyń jazasyna qalma,
Ózi urmasa, astyndaǵy taǵy urady.
Мақалдың мағынасы:
Ескерту: Бұл мақалдың мағынасы жасанды интеллекттің көмегімен жасалды. Нақты мағынасын өздеріңіз тексеріп, қажет болған жағдайда түзетулер енгізіңіздер.
Бұл мақал қазақтың дана сөздерінің бірі болып табылады. Онда жасы үлкен адамдардың, әсіресе ақсақалдардың аталған беделінің және олардың пікірлерінің маңыздылығы туралы айтылады.
1. **"Ақсақалдың назасына қалма, Сақалының ағы ұрады."** - Жасы үлкен адамдардың, ақсақалдардың айтқандары мен пікірлеріне назар аударудың маңыздылығын білдіреді. Ақсақалдың "назы" (немесе реніші) нағыз ұрпаққа, қоғамға әсер етуі мүмкін. Сондықтан, олардың сөздерінен, қарым-қатынастарынан сабақ алу қажеттілігі туралы ескерту жасайды.
2. **"Патшаның жазасына қалма, Өзі ұрмаса, астындағы тағы ұрады."** - Бұл жерде билеушілердің немесе жоғары лауазымды тұлғалардың жазасы туралы сөз болады. Патшаның тікелей жазалауы болмаса да, оның орынбасарлары немесе басқа адамдар сол патшаның рұқсатымен немесе ережелерімен әрекет етуі мүмкін. Яғни, жоғары биліктегі адамның қаһары немесе жазасы кез келген уақытта күтпеген жерден туындауы мүмкін.
Қорытындылай келе, осы мақал арқылы ата-ана, ұстаз, ақсақал, билеушілер сияқты адамдардың беделі мен сөздеріне құрмет көрсету, олардың пікірлерін ескеру, қоғамдағы тәртіп пен келісімді сақтау қажеттілігі алға тартылады.
#Хан туралы