Мақал "Сұм ілем деп жүріп, ілініп кетеді" дегеніміз – адамның өз мақсатын немесе мүддесін көздеп, арам істерге қол жеткізу жолында адасып, қиындыққа тап болатынын білдіреді. Яғни, адам өзімшілдікпен немесе жаман ниетпен әрекет еткенде, соның зардабын өзіне тартуы мүмкін.

Бұл мақалда "сұм" – яғни, арам, опасыз ойлар мен іс-әрекеттер туралы, ал "ілініп кетеді" – өз ісінің зардабын тарту, қиындыққа ұшырау деген мағынада. Яғни, адам басқалардың сенімін бұзатын немесе зиянды іс-әрекеттерді жасаған жағдайда, нәтижесінде өзі қиын жағдайға тап болуы ықтимал.

Осылайша, мақалды өмірде адал, шыншыл болып, арамдықтан аулақ болудың қажеттілігіне үндеп тұрғандай.