"Екі желеу, бір сылтау" мақалында «желем» мен «сылтау» сөздері алуан түрлі себептерді, сылтауларды білдіреді. Бұл мақалда айтылатын ой – адам қандай да бір іс-әрекетке немесе жағдайға байланысты бір емес, бірнеше себеп-келушілерді қолдана алады. Яғни, кейде адамдар өз әрекеттерінің немесе шешімдерінің өзін ақтау үшін түрлі сылтаулар мен желеулерді ойлап табады. Нәтижесінде, оларды тек бір ғана себеппен шектемей, бірнеше себеп келтіреді.

Мақалдың астарында, адамдардың айқындықпен емес, көбінесе сылтаумен жүруі, яғни шындықты бұрмалауы туралы сыни көзқарас жатыр. Бұл – қоғамдағы екіжүзділік, жалғандығы мен шынында не болғанын бүркемелеу әрекеттерін сынға алу.