Мақал "Жалқауға сөз, шабанға қамшы өтпейді" дегеніміз, жалқаулық пен баяулықтың адамдар үшін зиянды екенін, сондай-ақ, оларды ынталандырудың қиын екенін білдіреді. Яғни, егер адам жалқау болса, оған сөздер мен кеңестер әсер етпейді, ал баяу жүрген адамды қамшымен жылдамдату да мүмкін емес.

Бұл мақалда жөнсіздіктің, еңбекқорлықтың және сергектік қажет екені туралы ұғым берілген. Жалқаулықты жеңу үшін тек сөзбен ғана емес, нақты іс-әрекет жасау керек. Әйтпесе, жалқаулар мен баяулар өздерінің жағдайларын өзгертпейді.