"Түйеден нар туады моншақ өркеш" деген мақалдың мағынасы – ерекше, құнды немесе сирек кездесетін нәрсенің тек белгілі бір жағдайларда немесе ортада пайда болатынын білдіреді.

Түйе мен нар – екеуі де түйе тұқымдастар, бірақ нар (жартылай жүндес) – үлкен, мықты, күшті және құнды жануар. "Моншақ өркеш" дегеніміз – нардың ерекшелігі мен сұлу көрінісін білдіреді. Осылайша, мақал адамдарды немесе заттарды қорытындылай отырып, олардың ерекше қасиеттерін бағалау, аңғару туралы ой-қорытынды жасауға шақырады.

Сондай-ақ, бұл мақалда "жақсы және құнды нәрсе қиындық пен ерекше ортада ғана туады" деген мазмұн да жатыр. Яғни, әркімнің өмірінде, еңбегінде тек ең сәтті, ерекше жағдайларда ғана жоғары нәтижелер, құнды жетістіктер пайда болады.