Мақал "Отансыз адам - ормансыз бұлбұл" дегенде, отан мен адам арасындағы терең байланысты көрсетеді. Отан - адамның рухы, мәдениеті, туған жері, тарихи тамырлары. Ал орман - бұлбұлдың табиғи ортада, еркіндігін сезініп өмір сүруі үшін қажетті жағдай.

Мақалдың мағынасы бойынша, отансыз адам өзіне тән қасиеттерінен, тамырларынан, мәдениетінен, тіпті бақытынан айырылғандай болады. Ормансыз бұлбұл да өз табиғатынан, ортадан айрылып, жандандыратын, өмір сүруге шабыт беретін жағдайдан жұрдай болады. Яғни, отан - адамның өмірінің негізі, ал оның жоқтығы адамды да, оның бақыты мен мақсаттарын да құрдымға батырғандай.