Бұл мақал әр жануардың өз мүмкіншіліктері мен ерекшеліктерін ескере отырып, олардың әрқайсысының өзіне тән пайдаларын, мақсаттарын білдіреді. Мақалдың негізгі мағынасы — әркім өз жағдайын, өз қабілетін ескере отырып, өмір сүруге тырысады.

1. **"Ат айлығын ойлайды"** — аттар көбінесе жылдамдықтары мен күштерімен белгілі, сондықтан олар өздерінің күштерін, айлықтарын (табыстарын) ойлайды. 2. **"Түйе жылдығын ойлайды"** — түйелер күшті болуы, құрғақшылыққа төзімділігімен, сондай-ақ олар ұзақ сапарларға шығуға қабілетті. Яғни, түйе ұзақ мерзімді, жылдар бойы пайда табуды көздейді. 3. **"Есек аяғының астын ойлайды"** — есектер көбінесе еңбекқорлықтары және қарапайымдылықтарымен сипатталады. Олардың өз өмірінде қарапайым, бірақ маңызды нәрселерге көңіл бөлетініне меңзейді.

Жалпы, мақал адамның да, жануардың да өмірінде өз мақсаттарына, армандарына және мүмкіндіктеріне сай әрекет ету қажеттігін білдіреді. Адамдар да өз қабілеттері мен жағдайларын ескере отырып, болашағын жоспарлауы керек.