"Қартайған ит жатып үреді" мақалының мағынасы – адамның жастайғы немесе өмірінің өтісі мен өз әрекеттерінің өзгеруі туралы. Мақалдың астарында, қартайып, тәжірибесі мен ақыл-ойы молайған адамның келуі, бірақ физикалық белсенділігінің, күшінің азаюы туралы сөз болады.

Берілген мақал адамның өмір сүру ұстамы мен оның жастық шақтағы белсенділігінің, шуақтылығының, елдің алдындағы мәртебесінің өзгеруін бейнелейді. Ит, жасы ұлғайғандықтан, бұрынғыдай қимылдай алмайды, бірақ оның тәжірибесі мен өмірден алған ақылы әлі де бағалы.

Сонымен қатар, бұл мақал адамның өмір бойы өзін тек жастық шақта ғана емес, әр кезеңде дамытып, жаңа нәрселер үйренуге, тәжірибе жинауға тиіс екенін де ескертеді. Қартайған кезде тоқтап қалмау, өмірге қызығушылық таныту қажет деген ойды да білдіреді.