«Иттің боғы дәрі болса, дарияға тышады» мақалы қазақ халқында адам табиғаты мен оның әрекеттерін, сондай-ақ қоғамдағы әлеуметтік жағдайларды сипаттауға арналған.

Мақалдың мағынасы мынадай: егер бір нәрсе (айталық, иттің боғы) өте төмен дәрежеде, тіпті пайдасыз болса, бірақ оған үлкен мағына мен мән берілсе (дәріге теңелсе), онда оның ешқандай шектеусіз, жауапсыз әрекетке жол ашатынын білдіреді. Яғни, адамдардың белгілі бір қоғамдық құндылықтарды немесе нормаларды мазақ етіп, жауапкершіліксіз әрекет етуі мүмкіндігін көрсетеді.

Бұл мақал арқылы адамдарға таңқаларлық нәрселердің немесе жағымсыз әрекеттердің кейде қоғамда орын алатынын, әрі оған өмірдің бәрінде орын берілетінін түсіндіреді. Бұл мақала «артынша жұмысты салмақтап жасау» немесе «бәрі де өз орнында бағаланады» деген түсінікке қарама-қарсы сондай-ақ, жауапсыздыққа немесе немқұрайдылыққа қатысты ескерту ретінде қарауға болады.