Жаз мезгілі туралы 35
Арық деген жаман тай,
Жазға шығып ат болар.
Жамандығы сезілсе,
Жақын кісі жат болар. Aryq degen jaman taı,
Jazǵa shyǵyp at bolar.
Jamandyǵy sezilse,
Jaqyn kisi jat bolar. Жазғы етте жасық жоқ,
Қымыз аста қасық жоқ. Jazǵy ette jasyq joq,
Qymyz asta qasyq joq. Жазғы жуынды - қыста қатық. Jazǵy jýyndy - qysta qatyq. Жаста оқыған оқуың -
тасқа жазғанмен бірдей;
Қартайғанда оқыған оқуың -
мұзға жазғанмен бірдей. Jasta oqyǵan oqýyń -
tasqa jazǵanmen birdeı;
Qartaıǵanda oqyǵan oqýyń -
muzǵa jazǵanmen birdeı. Әз (Наурыз) болмай, жаз болмайды,
Жаз болмай, мәз болмайды. Áz (Naýryz) bolmaı, jaz bolmaıdy,
Jaz bolmaı, máz bolmaıdy. Жаз жарлынікі, қыс әлдінікі. Jaz jarlyniki, qys áldiniki. Азған елге жазған би болады. Azǵan elge jazǵan bı bolady. Қыс арбаңды, жаз шанаңды сайла. Qys arbańdy, jaz shanańdy saıla. Жауызға айтқан жылы сөз,
Суға жазған сертпен тең. Jaýyzǵa aıtqan jyly sóz,
Sýǵa jazǵan sertpen teń. Досқа - жаз, жауға - аяз. Dosqa - jaz, jaýǵa - aıaz. Бір қарлығаш келгенмен жаз болмайды,
Бір сауысқан келгенмен қыс болмайды. Bir qarlyǵash kelgenmen jaz bolmaıdy,
Bir saýysqan kelgenmen qys bolmaıdy. Қыстың қамын жаз ойла,
Жаздың қамын қыс ойла. Qystyń qamyn jaz oıla,
Jazdyń qamyn qys oıla. Қисық болса да, жол жақсы,
Долы болса да, қыз жақсы.
Саз болса да, жаз жақсы,
Соқыр болса да, қыз жақсы. Qısyq bolsa da, jol jaqsy,
Doly bolsa da, qyz jaqsy.
Saz bolsa da, jaz jaqsy,
Soqyr bolsa da, qyz jaqsy. Қыс киімін жаз киіп,
Жарлы қайдан байысын.
Жазы-қысы жұмыс қып,
Мая қайдан қайысын? Qys kıimin jaz kıip,
Jarly qaıdan baıysyn.
Jazy-qysy jumys qyp,
Maıa qaıdan qaıysyn? Жазған құлда жату жоқ. Jazǵan qulda jatý joq. Жаман қатын қыз болам деп қылымсиды,
Жаман қыс жаз болам деп жылымсиды. Jaman qatyn qyz bolam dep qylymsıdy,
Jaman qys jaz bolam dep jylymsıdy. Жазғы күннің саясы -
сапырулы қымыз, салқын үй. Jazǵy kúnniń saıasy -
sapyrýly qymyz, salqyn úı. Өлмеген құлға, Құдай-ау,
Болып та қалды, мынау жаз. Ólmegen qulǵa, Qudaı-aý,
Bolyp ta qaldy, mynaý jaz. Күннің бәрі жаз емес,
Көңілдің бәрі наз емес. Kúnniń bári jaz emes,
Kóńildiń bári naz emes. Қойды күзде құмға айда,
Жаз шыққанда шымға айда. Qoıdy kúzde qumǵa aıda,
Jaz shyqqanda shymǵa aıda. Қаз келсе, жаз келер,
Қарға келсе, қатқақ болар. Qaz kelse, jaz keler,
Qarǵa kelse, qatqaq bolar. Шағала келмей жаз болмас,
Шаңқан келмей боз болмас. Shaǵala kelmeı jaz bolmas,
Shańqan kelmeı boz bolmas. Дегелек келсе, жаз болар,
Бала-шаға мәз болар. Degelek kelse, jaz bolar,
Bala-shaǵa máz bolar. Жазғытұрымғы жел жардай атанды жығады. Jazǵyturymǵy jel jardaı atandy jyǵady. Қыс қысыларсың, жаз жазыларсың. Qys qysylarsyń, jaz jazylarsyń. Қыс қыстығын қылмаса,
Жаз жаздығын қылмайды. Qys qystyǵyn qylmasa,
Jaz jazdyǵyn qylmaıdy. Жаз сайға қонба,
Қонба қырға қонба. Jaz saıǵa qonba,
Qonba qyrǵa qonba. Үркер үйден көрінсе,
Үш ай тоқсан қысың бар.
Ел жатқанда жамбастан көрінсе,
Жаз шықпағанда несі бар. Úrker úıden kórinse,
Úsh aı toqsan qysyń bar.
El jatqanda jambastan kórinse,
Jaz shyqpaǵanda nesi bar. Үркер үйден көрінсе,
Үш айдан соң жаз болады. Úrker úıden kórinse,
Úsh aıdan soń jaz bolady. Наурыздан соң қыс болса,
Мизамнан соң жаз болмас. Naýryzdan soń qys bolsa,
Mızamnan soń jaz bolmas. Жазға жетсең, қыс күніңді ұмытпа. Jazǵa jetseń, qys kúnińdi umytpa. Аз болмай - жаз болмайды,
Жаз болмай - мәз болмайды. Az bolmaı - jaz bolmaıdy,
Jaz bolmaı - máz bolmaıdy. Қыс шілдеде жілік жүгірер,
Жаз шілдеде күлік жүгірер. Qys shildede jilik júgirer,
Jaz shildede kúlik júgirer. Жайың басынан жел тұрса,
Жаз да болса қыс болар. Jaıyń basynan jel tursa,
Jaz da bolsa qys bolar. Қысқы шілдеде ну сақта,
Жазғы шілдеде су сақта. Qysqy shildede ný saqta,
Jazǵy shildede sý saqta.
Жазға шығып ат болар.
Жамандығы сезілсе,
Жақын кісі жат болар. Aryq degen jaman taı,
Jazǵa shyǵyp at bolar.
Jamandyǵy sezilse,
Jaqyn kisi jat bolar. Жазғы етте жасық жоқ,
Қымыз аста қасық жоқ. Jazǵy ette jasyq joq,
Qymyz asta qasyq joq. Жазғы жуынды - қыста қатық. Jazǵy jýyndy - qysta qatyq. Жаста оқыған оқуың -
тасқа жазғанмен бірдей;
Қартайғанда оқыған оқуың -
мұзға жазғанмен бірдей. Jasta oqyǵan oqýyń -
tasqa jazǵanmen birdeı;
Qartaıǵanda oqyǵan oqýyń -
muzǵa jazǵanmen birdeı. Әз (Наурыз) болмай, жаз болмайды,
Жаз болмай, мәз болмайды. Áz (Naýryz) bolmaı, jaz bolmaıdy,
Jaz bolmaı, máz bolmaıdy. Жаз жарлынікі, қыс әлдінікі. Jaz jarlyniki, qys áldiniki. Азған елге жазған би болады. Azǵan elge jazǵan bı bolady. Қыс арбаңды, жаз шанаңды сайла. Qys arbańdy, jaz shanańdy saıla. Жауызға айтқан жылы сөз,
Суға жазған сертпен тең. Jaýyzǵa aıtqan jyly sóz,
Sýǵa jazǵan sertpen teń. Досқа - жаз, жауға - аяз. Dosqa - jaz, jaýǵa - aıaz. Бір қарлығаш келгенмен жаз болмайды,
Бір сауысқан келгенмен қыс болмайды. Bir qarlyǵash kelgenmen jaz bolmaıdy,
Bir saýysqan kelgenmen qys bolmaıdy. Қыстың қамын жаз ойла,
Жаздың қамын қыс ойла. Qystyń qamyn jaz oıla,
Jazdyń qamyn qys oıla. Қисық болса да, жол жақсы,
Долы болса да, қыз жақсы.
Саз болса да, жаз жақсы,
Соқыр болса да, қыз жақсы. Qısyq bolsa da, jol jaqsy,
Doly bolsa da, qyz jaqsy.
Saz bolsa da, jaz jaqsy,
Soqyr bolsa da, qyz jaqsy. Қыс киімін жаз киіп,
Жарлы қайдан байысын.
Жазы-қысы жұмыс қып,
Мая қайдан қайысын? Qys kıimin jaz kıip,
Jarly qaıdan baıysyn.
Jazy-qysy jumys qyp,
Maıa qaıdan qaıysyn? Жазған құлда жату жоқ. Jazǵan qulda jatý joq. Жаман қатын қыз болам деп қылымсиды,
Жаман қыс жаз болам деп жылымсиды. Jaman qatyn qyz bolam dep qylymsıdy,
Jaman qys jaz bolam dep jylymsıdy. Жазғы күннің саясы -
сапырулы қымыз, салқын үй. Jazǵy kúnniń saıasy -
sapyrýly qymyz, salqyn úı. Өлмеген құлға, Құдай-ау,
Болып та қалды, мынау жаз. Ólmegen qulǵa, Qudaı-aý,
Bolyp ta qaldy, mynaý jaz. Күннің бәрі жаз емес,
Көңілдің бәрі наз емес. Kúnniń bári jaz emes,
Kóńildiń bári naz emes. Қойды күзде құмға айда,
Жаз шыққанда шымға айда. Qoıdy kúzde qumǵa aıda,
Jaz shyqqanda shymǵa aıda. Қаз келсе, жаз келер,
Қарға келсе, қатқақ болар. Qaz kelse, jaz keler,
Qarǵa kelse, qatqaq bolar. Шағала келмей жаз болмас,
Шаңқан келмей боз болмас. Shaǵala kelmeı jaz bolmas,
Shańqan kelmeı boz bolmas. Дегелек келсе, жаз болар,
Бала-шаға мәз болар. Degelek kelse, jaz bolar,
Bala-shaǵa máz bolar. Жазғытұрымғы жел жардай атанды жығады. Jazǵyturymǵy jel jardaı atandy jyǵady. Қыс қысыларсың, жаз жазыларсың. Qys qysylarsyń, jaz jazylarsyń. Қыс қыстығын қылмаса,
Жаз жаздығын қылмайды. Qys qystyǵyn qylmasa,
Jaz jazdyǵyn qylmaıdy. Жаз сайға қонба,
Қонба қырға қонба. Jaz saıǵa qonba,
Qonba qyrǵa qonba. Үркер үйден көрінсе,
Үш ай тоқсан қысың бар.
Ел жатқанда жамбастан көрінсе,
Жаз шықпағанда несі бар. Úrker úıden kórinse,
Úsh aı toqsan qysyń bar.
El jatqanda jambastan kórinse,
Jaz shyqpaǵanda nesi bar. Үркер үйден көрінсе,
Үш айдан соң жаз болады. Úrker úıden kórinse,
Úsh aıdan soń jaz bolady. Наурыздан соң қыс болса,
Мизамнан соң жаз болмас. Naýryzdan soń qys bolsa,
Mızamnan soń jaz bolmas. Жазға жетсең, қыс күніңді ұмытпа. Jazǵa jetseń, qys kúnińdi umytpa. Аз болмай - жаз болмайды,
Жаз болмай - мәз болмайды. Az bolmaı - jaz bolmaıdy,
Jaz bolmaı - máz bolmaıdy. Қыс шілдеде жілік жүгірер,
Жаз шілдеде күлік жүгірер. Qys shildede jilik júgirer,
Jaz shildede kúlik júgirer. Жайың басынан жел тұрса,
Жаз да болса қыс болар. Jaıyń basynan jel tursa,
Jaz da bolsa qys bolar. Қысқы шілдеде ну сақта,
Жазғы шілдеде су сақта. Qysqy shildede ný saqta,
Jazǵy shildede sý saqta.
