Бұл мақалда "Жандыда балық үлкен, жансызда қамыс үлкен" деген тіркестер арқылы тірі табиғат пен өлі табиғаттың арасындағы айырмашылықтар мен аспектілер туралы айтылады.

"Жандыда балық үлкен" деген сөз тіркесінде балықтың судағы тірлігі, оның өмір сүру ортасы, денесінің үлкендігі туралы айтылады. Балық – тірі организм, ол суға байланысты, табиғатқа әсер етеді және өзі де әсер алады.

Ал "жансызда қамыс үлкен" деген бөлікте қамыстың немесе басқа да өсімдіктердің (жануарлар емес) үлкендігі туралы сөз қозғалады. Қамыс – жансыз, өлі табиғаттың өкілі, бірақ ол да өз әсерін тигізеді, мысалы, өзендер мен көлдердің экосистемасында.

Осылайша, мақалада жанды және жансыз табиғаттың өзара байланысы мен әрқайсысының үлкендігінің ұғымын көрсету үшін салыстыру жасалады. Бұл адамдардың табиғатпен үйлесімділігін, табиғаттың бізге берген сыйларын бағалауды, сонымен қатар әр жеке элементтің өзіндік маңыздылығын түсіндіре алады.