қияға салсаң мойытпас.
Сауын жисаң бие жи,
Үш ай тоқсан болғанда,
Ариды деп ағытпас.
qııaǵa salsań moıytpas.
Saýyn jısań bıe jı,
Úsh aı toqsan bolǵanda,
Arıdy dep aǵytpas.
Мақалдың мағынасы:
Ескерту: Бұл мақалдың мағынасы жасанды интеллекттің көмегімен жасалды. Нақты мағынасын өздеріңіз тексеріп, қажет болған жағдайда түзетулер енгізіңіздер.
Бұл мақал қазақтың дәстүрлі шаруашылық әрекеттерін, атап айтқанда мал шаруашылығын меңзейді. Мақалдың мағынасы:
1. **"Көлік жисаң атан жи"** - малды ерекше күтіммен азықтандыру (жису) қажет болса, жүк тасуға немесе көлікке атан (еркек түйе) жинау керектігін білдіреді. Яғни, көліктің сапасы мен тиімділігі үшін таңдаулы малды дұрыс таңдау маңызды.
2. **"қияға салсаң мойытпас."** - атанды қияға (биік жерге) апарсаң ол сынбайды, яғни, жақсы күтіммен бағып өсірілген мал ауыр жүк көтеруге және қиындыққа耐у қабілетіне ие болады.
3. **"Сауын жисаң бие жи,"** - сүт алу үшін бие (сүт беретін ұрғашы жылқы) жиып, оларды ерекше күтіммен бағып, сауынды жоғарылату қажеттілігін айтады.
4. **"Үш ай тоқсан болғанда, Аристы деп ағытпас."** - үш айдан кейін малды (биені) ағытпас, яғни бұл кезеңде малдың жақсы күйге келуі мен сүттілігін сақтау үшін оларды дұрыс күту керек.
Бұл мақалдың ішкі мағынасы – кез келген нәрсеге жауапкершілікпен қарап, ерекшелігін ескеру қажет. Малдың күтімі мен таңдауына сай жоғары пайда көздеуге болады, сонымен қатар, бұл еңбек өнімділігінің артатынына көрсетілген қамтамасыздандырады. Еңбек ету барысында қиындықтарды жеңу үшін дұрыс тәсіл мен даналық қажет екені насихатталады.
#Төрт түлік туралы
